"เครื่องเสียงวินเทจ(โบราณ) น่าเล่นหรือไม่"

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

เหตุผลที่หลายคนเล่นเครื่องเสียงวินเทจ
1. รูปทรงคลาสสิค ดูมีศิลป ขลัง ดี 
2. มันทำให้ย้อนกลับไปนึกถึงอดีต 70 ปีที่แล้ว ทั้งเพลง, เครื่องเสียง
3. บางคนเคยอยู่กับเจ้านาย ที่เล่นเครื่องเสียงหรูแพงลิบสมัย 70 ปีที่แล้ว เห็นเจ้านายเล่นเครื่องเสียงหรูแพงลิบเกินฝัน เลยสาบานว่า วันหนึ่งขั้าฯจะต้องเป็นเจ้าของเครื่องเสียงหรูยี่ห้อนั้นให้ได้ วันนี้ มันเป็นวินเทจ และถึงเวลาที่เขาจะเติมเต็มฝันในอดีตเสียที

จริงไหม เพลงเก่าต้องเล่นกับเครื่องเสียงวินเทจเท่านั้นจึงจะลงตัวกัน

ไม่จริง แม้จะเป็นเพลงเก่า40-50ปีมาแล้ว ถ้าเล่นกับชุดเครื่องเสียงปัจจุบันที่ดีย ติดตั้งดีๆ ถูกต้อง แม้จะเล่นเพลงเก่า ก็ให้ความน่าฟังกว่า สมจริง ชัดเจนกว่าเครื่องเสียงวินเทจอยู่ดี มันอาจไม่ให้เสียงวินเทจที่เราคุ้นหูสมัยเด็ก แต่มันมีความชัดถ้อยชัดคำกว่า ไม่เบลอๆคลุมเคลือแบบเครื่องเสียงวินเทจ
  
 เสียงวินเทจเป็นอย่างไร ?

ที่แน่ๆ มันคลุมเคลือ ไม่มีทรวดทรงเป็น3D ปราศจากเวทีเสียงตื้นลึก เวทีเสียงออกแบนเป็นหน้ากระดานแถวเรียงหนึ่ง ไร้การโอบล้อมมาซ้าย-ขวา ไม่มีสูงต่ำ พูดง่ายๆ ไร้บรรยากาศที่สมจริงทุกประการ
   เสียงกลางมักถูกปั้มโพล่งออกมาจากระบบลำโพงปากแตร(ฮอร์น)อย่างฟุ้งกระจาย  ทุ้มไม่ลงลึก อย่างเก่งลงได้แค่ 80-100 Hz อย่างไร้ทรวดทรง ปลายแหลมไปได้แค่ 20 KHzแบบไร้ทรวดทรง3D หัวโน๊ตมนคลุมเคลือ ไม่มี impactหรือ รายละเอียด,  transient response แย่มากๆ ไม่มีเสียงผิว หรือ tecture,ปราศจาก    เสียงหายใจ เสียงริมฝีปาก
ปลายแหลมห้วน แห้ง ไร้การแตกตัวของอณูอากาศ(airy)หรือลมหายใจของตัวโน๊ต ไม่มีประกายระยิบระยับ หรือ sparkle มักต้องเอาซุปเปอร์ทวีตเตอร์ มาช่วยแต่งเติมวุ่นวาย
     การแยกแยะการสวิงเสียงค่อย-ดัง หรือdynamic contrast แทบไม่มี ฟังเรียบๆเสมอกันไปหมด ขาดชีวิตชีวา ช่วงดนตรีโหมหลายชิ้นพร้อมกัน มัก สับสน มั่ว อื้ออึง ไปหมด

ถามว่า นี่คือเสียงที่สมจริงตรงไหน 
  ถ้าคิดจะเล่นเครื่องเสียงวินเทจด้วยเหตุผล 3 ข้อ ที่ยกมา ก็ไม่ผิดกติกาอะไร ทางใครทางมัน แต่อย่าอ้างเด็ดขาดว่า เสียงวินเทจ ดีกว่า เครื่องเสียงระบบใหม่ปัจจุบันที่จูน ติดตั้งดีๆ ถูกต้อง

ได้คุยกับเสี่ยนักเล่นเครื่องเสียงวินเทจท่านหนึ่ง เสี่ยบอกว่า ถ้าทำใจได้ว่า เครื่องเสียงวินเทจ  ใน 1 อาทิตย์ อยู่ร้านซ่อม 4 วัน เราได้ฟังแค่ 2-3 วัน ทนได้รับได้ เงินถึง เวลามี ใจเย็นพอ ก็เล่นไป   แค่นั้นแหละ !